โรงเรียนอัสสัมชัญ ก่อตั้งโดยบาทหลวงเอมิลกอลมเบต์ ชาวฝรั่งเศสผู้เป็นสมาชิกในคณะมิสซังต่างประเทศแห่งกรุงปารีส และเป็นผู้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดสวนท่าน (อาสนวิหารอัสสัมชัญในปัจจุบัน) โรงเรียนอัสสัมชัญเป็นโรงเรียนแรกของมูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทย เปิดทำการสอนอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2428 (ค.ศ. 1885) โดยใช้ชื่อว่า "โรงเรียนอาซัมซานกอเล็ศ (COLLEGE DE L'ASSOMPTION)" ในปี พ.ศ. 2444 (ค.ศ. 1901) คณะภราดาเซนต์คาเบรียล 5 ท่านแรก เดินทางมาจากประเทศฝรั่งเศษ เข้ามารับภารกิจการบริหารโรงเรียนต่อจากท่านบาทหลวงกอลมเบต์ ผู้มีภารกิจที่โบสถ์มากและชราภาพ ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาโรงเรียนได้พัฒนาการจัดการเรียนการสอนที่มีคุณภาพ ซื่อสัตย์ต่อปณิธานของโรงเรียน ที่มุ่งเน้นการให้ความรู้ควบคู่ไปกับหลักคุณธรรม รวมถึงความรับผิดชอบต่อสังคม ตามมรดกและลักษณะเฉพาะของการศึกษาเซนต์คาเบรียลเสมอมา

ปัจจุบันโรงเรียนอัสสัมชัญเปิดสอนตั้งแต่ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงมัธยมศึกษาปีที่ 6 ในหลักสูตรสถานศึกษา และหลักสูตรภาษาอังกฤษ (English Program) โดยโรงเรียนอัสสัมชัญแผนกประถม ตั้งอยู่ที่ 164 ซอยสาทร 11 แขวงยานนาวา เขตสาทร กรุงเทพฯ 10120 โทรศัพท์ 0-2675-6970-85 โทรสาร 0-2212-2310 โรงเรียนอัสสัมชัญ เลขที่ 26 ซอยเจริญกรุง 40 ถนนเจริญกรุง แขวงบางรัก เขตบางรัก กรุงเทพฯ 10500 โทรศัพท์ 0-2630-7111-25 โทรสาร 0-2237-7769 เว็บไซต์ http://www.assumption.ac.th และ E-mail address: webmaster@assumption.ac.th

"จงตื่นเถิด เปิดตา หาความรู้   เรียนคำครู คำพระเจ้า เฝ้าขยัน   จะอุดม สมบัติ ปัจจุบัน   แต่สวรรค์ ดีกว่า เราอย่าลืม"

คำประพันธ์ของเจษฎาจารย์ ฟ. ฮีแลร์ อดีตอธิการโรงเรียนอัสสัมชัญ ที่จารึกอยู่บริเวณฐานประติมากรรม จำหลักนูนสูง ผลงานของศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี เพื่อเป็นเครื่องรำลึกอันทรงคุณค่า สำหรับอัสสัมชนิก หรือศิษย์เก่าอัสสัมชัญทุกรุ่น โดยส่วนบนของผลงานเป็นรูปพระคริสต์ประทับเหนือก้อนเมฆ พระหัตถ์ทั้งสองกางออกราวกับกำลังประทานพรแก่มนุษย์ เหนือพระเศียรเป็นรูปไม้กางเขน ขณะที่ส่วนล่างเป็นประติมากรรมหมู่ ด้านซ้ายเป็นรูปคนนั่งเท้าคางใต้ต้นไม้ มีค้างคาวบินอยู่เหนือศีรษะ ด้านล่างเป็นรูปสุนัขหลับ ถัดมาเป็นรูปคนนั่งคุกเข่า รูปผู้หญิงและเด็กผู้ชาย รูปนักบุญหลุยส์ฯ มีนักเรียนประถมเกาะที่เอว และรูปนักเรียนมัธยมกำลังอ่านหนังสือใต้ต้นไม้ ด้านล่างมีรูปจอบและวัตถุอื่นๆ มีความยาวส่วนล่าง 6 เมตร ความสูงจากฐานถึงปลายไม้กางเขนส่วนบน 5 เมตร เดิมติดตั้งอยู่ ณ หอประชุมตึกสุวรรณสมโภช โรงเรียนอัสสัมชัญ ปัจจุบันติดตั้งอยู่ ณ หอประชุม Auditorium ชั้น 9 อาคารอัสสัมชัญ 2003 โรงเรียนอัสสัมชัญ